vrijdag 23 december 2016

De vreemdgangers van Rob Oostveen

Titel: De vreemdgangers
Auteur: Rob Oostveen
Uitgeverij; Roboobooks
392 pagina’s

Rob Oostveen (1948) is van huis uit bedrijfskundige en ondernemer. Hij is bekend als de bedenker van onder andere Smulweb. Na jaren van veel werken heeft hij nu tijd gevonden om zijn lang gekoesterde wens in vervulling te laten gaan. Dit is zijn tweede boek. Eerder schreef hij ‘Horen, zien en zwijgen’

Een man en een vrouw, die elkaar niet kennen, worden naast elkaar wakker in een vreemd bed en krijgen een merkwaardige opdracht opgedrongen. Politie en justitie zijn niet bij machte kindermisbruik aan te pakken. Er is een onorthodoxe aanpak nodig. Als dan ook nog blijkt dat de eigen kinderen misbruikt worden, is er aan motivatie geen gebrek. De misbruikers worden op genadeloze wijze aan het publicitaire kruis genageld en op een presenteerblaadje aan justitie aangeboden. En dan hangt er de hele tijd nog een persoonlijk geheim in de lucht.

Het eerste hoofdstuk zorgt er meteen voor dat je verder wilt lezen. Maud en Sjors zijn de personen die, nadat ze naast elkaar in bed wakker zijn geworden, allebei een opdracht krijgen door de organisatie Ridders voor het Recht. Niet wetende waar een ieder mee bezig is en zonder dat ze met elkaar in contact mogen komen moeten ze zich gaan verdiepen in een zaak waarvan ze vooraf niet weten waarin ze terecht komen.

De wijze waarop dit verhaal neergezet is laat je beseffen dat dit ook op werkelijkheid berust kan zijn. Hoe triest de mensheid soms in elkaar zit, dat zulke mensen echt bestaan en het gevecht van allerlei instanties om de waarheid boven water te krijgen. Zeker als er onder één hoedje gespeeld wordt door prominente personen die er alles aan doen om het in een doofpot te laten verdwijnen.
En op het moment dat je dan hoopt dat je het ergste inmiddels hebt gelezen, blijkt het nog ernstiger te zijn.

De schrijver heeft een gevoelig onderwerp op een zorgvuldige manier beschreven. De korte hoofdstukken en prettige schrijfstijl zorgen ervoor dat je ongestoord verder wilt lezen. Waarbij je op enkele momenten wel de neiging krijgt om sommige mensen persoonlijk te willen opzoeken, om te vragen waar ze nu in godsnaam mee bezig zijn. Het boek ‘De vreemdgangers’ zet je aan het denken en laat je met wrange gedachten achter. Waar de hoop dat het jezelf nooit zal overkomen het belangrijkste doel is.

Plot.              : 3
Schrijfstijl.    : 3,5
Originaliteit : 3,5
Psychologie :  4
Leesplezier  : 3,5
Spanning.    : 3,5

Ik geef De Vreemdgangers 3,5 sterren.
Daniëlle

zondag 18 december 2016

Titel: Dagen van schaamte
Auteur: Lieneke Dijkzeul
Uitgeverij: Ambo/Anthos
Pagina’s: 254 

Lieneke Dijkzeul schrijft kinderboeken, thrillers en scenario’s. Met De stille zonde deed zij in 2006 haar intrede als thrillerauteur, het boek werd onthaald als een ‘droomdebuut’. Dit eerste deel in een reeks met rechercheur Paul Vegter werd ook genomineerd voor de Diamanten Kogel. Haar tweede thriller Koude lente werd zo mogelijk nog positiever ontvangen en werd in 2008 genomineerd voor De Gouden Strop.

Achterflap: 
Pieter Elting is een geslaagd man: glanzende carrière, groot huis, dure auto. Dan slaat het noodlot toe: op klaarlichte dag wordt hij ontvoerd en vervolgens opgesloten in een lege kamer. Hoewel hij ervan overtuigd is dat hij daar nooit eerder is geweest, komt de plek hem toch bekend voor. Maar waarom is hij hier? Zijn ontvoerders geven hem geen verklaring. Integendeel, hij krijgt de opdracht er zelf achter te komen. Als hem ten slotte de schrijnende reden duidelijk wordt, bekent hij schuld, maar alleen om zijn leven te redden.
Dagen van schaamte is een verhaal over onmacht en eenzaamheid, vol psychologische spanning.

Mijn mening
Ik ben fan van Lieneke! Haar vorige boek Als de padden schreeuwen haalde ook hoge punten bij mij.
Al ben ik een thrillerlezer en houd ik van boeken waarin gruwelijke moorden gebeuren, daarnaast houd ik van de kleine spanning. Geen voorgekauwde taferelen, maar zelf inlevingsvermogen hebben bij de psychologische elementen in de mooie schrijfstijl van Dijkzeul. Hoe mooi zet ze ook weer in dit boek de personages scherp neer. Je kijkt bijna mee in de hoofden van de beschreven personen. Ze kunnen afkeer of medeleven oproepen enkel door de rake woorden die zij schrijft.
Pieter wordt van de ene dag op de andere ontvoerd. Vanzelfsprekend wordt niet gelijk duidelijk waarom. In kleine inkijkjes wordt langzaam duidelijk wat aan de hand is. Pieter krijgt een figuurlijke spiegel voorgehouden.
Voor boeken als dit Dagen van schaamte zou een nieuwe term uitgevonden moeten worden. Psycholgische thriller is niet de vlag die de lading dekt. Vele lezers zullen teleurgesteld zoeken naar de cliche spanning van een doorsnee thriller. Spannende roman is te zijig. Ik weet zelf geen goede term, maar dat hij uitgevonden moet worden, daar ben ik van overtuigd.

Mevrouw Dijkzeul, het was mij opnieuw een waar genoegen dit nieuwe verhaal van u te mogen lezen!

Schrijfstijl 5
Plot 4,5
Spanning 3,5
Psychologie 5
Leesplezier 5
Originaliteit 4

4,5 ster voor Dagen van schaamte
Ink


De psychiater en het meisje van Erik Rozing


Over de schrijver:

Erik Rozing studeerde geneeskunde in Maastricht en heeft zich in Leiden tot psychiater gespecialiseerd. Hij woont sinds een paar jaar in Amsterdam en richt zich bij zijn werk met name op de behandeling van psychose en trauma. De psychiater en het meisje is zijn debuutroman.

Achterflap:

Het leven van de jonge arts Edgar Simons heeft er wel eens zonniger uitgezien. Zijn vriendin heeft hem verlaten en in zijn opleiding tot psychiater staat hij onder verscherpt toezicht na een inschattingsfout met fatale gevolgen. Sindsdien valt het niet mee om zijn opleider ervan te overtuigen dat hij wel geschikt is voor het vak. Buiten zijn werk in het Huygens MC probeert hij zijn oma te steunen, die hem regelmatig met een borreltje te veel op belt om te zeggen dat ze niet meer wil leven.
Edgar is zelf niet vrij van psychiatrische klachten – hij heeft een depressie en drinkt meer dan hij van zijn patiënten acceptabel vindt. Steeds vaker vraagt hij zich af of hij wel psychiater moet worden en waarom hij dat eigenlijk wil. Dan krijgt hij Stella in behandeling, een jonge, aantrekkelijke borderlinepatiënte met een aanstekelijk gevoel voor humor. Stella is grenzeloos en dringt steeds verder in Edgars leven door. Zij fascineert hem, hij obsedeert haar. Hij moet haar op afstand zien te houden, maar hoe?

Wat ik ervan vind:

De psychiater en het meisje gelezen voor een  leesclub en dit in combinatie met mijn werk als psychiatrisch verpleegkundige op een beschermde woonvorm gaf het lezen een extra dimensie. Het boek is geschreven vanuit psychiater Edgar die zelf ook last ondervind van de nodige psychische klachten, hij is tenslotte ook maar een mens. Het boek beschrijft op realistische, humoristische wijze hoe de grenzen tussen hulpverlener en cliënt worden afgetast, bewaakt en soms worden overschreden. Stella en Nel zijn borderline clienten die elkaar hebben leren kennen in de instelling en samen het leven van Edgar zowel positief als negatief beïnvloeden. Ook voor leken is dit boek zeker een aanrader om te lezen. Het verrijkt je kennis en beeld van de psychiatrie in positieve zin. Psychiatrische cliënten krijgen vaak een negatieve stempel maar zijn ook stuk voor stuk geweldige persoonlijkheden die nou eenmaal wat beperkingen hebben die hun niet altijd in dank worden afgenomen. Het is een mooie roman waarin je niet altijd in kunt schatten wat realiteit is en wat fictie, ben hier ook nog steed erg nieuwsgierig naar. Verder wil ik eigenlijk niet verklappen waar het boek over gaat, gewoon lezen!

Ik heb dit boek beloond met 5 sterren!

donderdag 15 december 2016

Het kerstpakket van Cathy Halmans

Over Cathy Halmans is verder weinig bekend, zij heeft dit boek geschreven onder een pseudoniem.


Achterflap:
Laura valt op door haar rare petje en Simon omdat hij sjouwt met een onhandig pakket. Twee jonge mensen die op een late vrijdagavond voor kerst dezelfde trein naar huis nemen. Op dat moment weten ze niet dat ze beginnen aan een reis die hun leven zal veranderen.
Laura Klein Olberdink is net kwaad weggelopen bij haar afspraakje na een volkomen mislukt avondje uit. En ze had het al zo moeilijk met haar leeftijd, overheersende moeder, bazige zuster, dominante vriendin, verkeerd gekozen vriendjes en werk dat haar maar matig bevalt.
Simon van Brakel heeft net voor het laatst afscheid genomen van zijn collega’s. Begin dertig: baan kwijt, een vriendin die hem in de steek heeft gelaten en hem zijn huis heeft afgetroggeld. Anderen verbazen zich erover dat hij zo laconiek blijft onder al die tegenslagen, maar dat komt doordat hij zich na die ‘verschrikkelijke gebeurtenis’ in zijn jeugd heeft voorgenomen zich nergens meer boos over te maken.
Tijdens een reis met hindernissen komen Laura en Simon erachter dat ze lotgenoten zijn. Ze vertellen elkaar hun geheimen als ze noodgedwongen een nacht en een dag samen doorbrengen. Dan maakt een dramatische gebeurtenis een abrupt einde aan die vertrouwelijkheid. Opeens staan ze er weer alleen voor en moeten ze keuzes maken, keuzes die niet alleen belangrijk zijn voor henzelf maar ook voor de ander.

Mijn mening:
Het kerstpakket is letterlijk een heerlijk cadeautje voor de kerst. Een feelgood die je eigenlijk alleen in deze tijd kunt lezen, hij past perfect bij de tijd van het jaar. De titel past perfect bij het boek, alles draait om het kerstpakket wat ook als een prachtig cadeau op de kaft staat afgebeeld.
We worden deelgenoot van het leven van Simon en Laura, beiden zijn helemaal klaar met relaties en ook daten wordt als het aan Laura ligt acuut afgeschaft. Simon en Laura worstelen allebei met hun verleden en zijn genoodzaakt schoon schip te maken alvorens ze verder kunnen met hun eigen leven.
Ondanks dat sommige van mening zijn dat toeval niet bestaat is het toch heel toevallig dat ze samen vast komen te zitten in een trein die niet verder kan vanwege barre weersomstandigheden. Twee totaal vreemde mensen hebben gelijk een klik en vertellen elkaar hun eigen verhaal.

Het kerstpakket is een boek wat heel makkelijk wegleest en waarvan je weet hoe het afloopt, maar dat is totaal onbelangrijk. Het is all you need is love wat van dit boek afspat en wat romanlezers nodig hebben om van de kerst een onvergetelijke tijd te maken. Laura en Simon zijn karakters die van mij allebei de gunfactor hebben gekregen op een lang en gelukkig leven.



Het kerstpakket is voor mij ruim 3 sterren waard!

Bianca

zaterdag 10 december 2016

Vluchten hoeft niet meer - Over vluchtelingen en de mensen die hen helpen - Devriesere & Dobbelaere

Titel: Vluchten Hoeft Niet Meer – Over Vluchtelingen en de Mensen die Hen Helpen
Auteur: Joost Devriesere & Jessica Dobbelaere
Uitgever: Houtekiet
ISBN: 9789089244536
Gepubliceerd: April 2016

De Omslag
Een papieren bootje dat ‘dobbert’ op het parket. Het bootje is gevouwen van een landkaartje. Ik vind het een creatieve omslag; het is niet nodig om een afbeelding van een van de talloze bootjes vol vluchtelingen op de omslag te zetten omdat we het er allemaal wel bij kunnen bedenken.

Het Verhaal
Europa staat voor de grootste vluchtelingencrisis sinds de Tweede Wereldoorlog. Tienduizenden mensen uit Syrië en andere conflictgebieden wagen de riskante oversteek naar de Europese kusten. Een deeltje van hen komt in Vlaanderen terecht. Maar wat wacht hen hier? Hoe denken ze in onze steden en gemeenten hun leven weer op te bouwen en aan de toekomst te werken? Hoe springen ze om met onze waarden en gebruiken? En welke mentale wonden hebben de oorlog in hun thuislanden en de vele obstakels onderweg geslagen?

Journalisten Joost Devriesere en Jessica Dobbelaere gingen op zoek naar vluchtelingen en schrijven hun ervaringen neer: van hun zorgeloze leven voor de oorlog tot de moeilijke integratie die hen hier wacht. Ze gaan langs bij beleidsmakers en deskundigen, en bij mensen die - elk op hun manier - de handen uit de mouwen steken om vluchtelingen te verwelkomen en te begeleiden. Om de proef op de som te nemen, nam Joost Devriesere zélf een asielzoeker onder zijn vleugels. Hij schreef zijn ervaringen neer in een dagboek.

Vluchten Hoeft Niet Meer is een meeslepend maar kritisch boek over mensen op de vlucht en over zij die hun steentje bijdragen om hen op te vangen.

Wat ik ervan vond
Wie een boek verwacht vol interviews met vluchtelingen die zielige verhalen vertellen, zal met Vluchten Hoeft Niet Meer teleurgesteld worden. Een boek is immers heel wat anders dan een item op het nieuws of in een praatprogramma, waarbij in heel korte tijd gescoord moet worden, zowel op informatief vlak als met het behalen van hoge kijkcijfers.
Dit boek bestaat niet om te scoren, maar om je een vollediger beeld te geven van de vluchtelingencrisis. Dat doet het door de crisis vanuit verschillende perspectieven te belichten. Misschien (heel waarschijnlijk) haalt het mensen die faliekant tegen de komst en de opvang van vluchtelingen zijn niet over de streep, maar het biedt de mensen in het midden een beter beeld van iets waar we allemaal mee te maken hebben. Het gaat verder dan oppervlakkige berichtgeving maar blijft voor iedereen te begrijpen.

Het Kortrijkse buddyproject vormt het hart van dit boek. Zo maakt de lezer kennis met verschillende gezinnen die gevlucht zijn uit Syrië, en enkele vluchtelingen die alleen zijn overgekomen. Het laatste hoofdstuk van het boek is een dagboek, bijgehouden door Joost Devriesere zelf, over zijn eigen rol als buddy van een vluchteling. De praktijkervaringen van zowel vluchteling als buddy laten zien waarom het zo belangrijk is dat mensen die hier vreemd zijn en de taal niet spreken een helpende hand wordt toegestoken. Het laat successen zien, maar ook dat niet ieder individu overal hetzelfde op reageert en dat niet iedereen die komt ook daadwerkelijk blijft (en waarom).
Het buddyproject is slechts een onderdeel. Ook komen verschillende beleidsmakers, deskundigen en vrijwilligers aan het woord – bijvoorbeeld een politica, een muzikant, een Vlaamse moslim. Uit hun verhalen blijkt ambitie, machteloosheid, frustratie maar vooral de wens om goed te doen en elkaar te helpen. Ik ben begonnen met het opschrijven van citaten, maar er zijn gewoonweg te veel dingen die ik zou willen overbrengen uit dit boek; het is zelfs te veel om op te noemen.

Vluchten Hoeft Niet Meer is een belangrijk boek dat vanuit verschillende perspectieven de humanitaire kant van de crisis belicht. Het geeft je een beter beeld van de crisis en geeft je een handvat wanneer je meer wilt weten dan een nieuwsbulletin je vertellen kan. Je zou kunnen zeggen dat de schrijvers net zo selectief zijn als de makers van het nieuws met wat ze hun publiek wel of niet willen laten zien. Nou vind ik zeker niet dat je alles zomaar klakkeloos moet aannemen, maar ik denk dat Devriesere en Dobbelaere hun best hebben gedaan op een zo eerlijk mogelijke weergave en dat ze het niet mooier hebben gemaakt dan het is.

Dit boek krijgt van mij ruim 4 sterren, ik zou het iedereen willen aanraden en sluit toch af met een citaat:

Daesh en dus ook de aanslagen in Parijs hebben niets met de islam te maken, het is een puur politieke kwestie,’ steekt Mohamad van wal. ‘Die aanslagen waren onder meer bedoeld om de vluchtelingen die in Europa aankwamen in diskrediet te brengen, zodat ze zouden terugkeren naar het Midden-Oosten en daar zouden bijdragen aan het kalifaat. Maar echte moslims zouden zoiets nooit doen of goedkeuren. Volgens de islam moet je altijd verhinderen dat je buurman in gevaar komt, of die nu moslim is of niet. Je hebt een meldingsplicht als er iets fout dreigt te lopen.
Blz.68 – Het gezin uit Damascus

- Yfke Brandhout



Nieuwsgierig? Bekijk het boek hier op Bol.com!


Tot de dood ons scheidt van Alison Brennan

De cover van Tot de dood ons scheidt is vrij nietszeggend, geheel in de trant van de boeken van Karen Rose. Jammer dat ze voor dezelfde opzet gekozen hebben, hierdoor onderscheidt het zich niet echt. Tot de dood ons scheidt is in Nederland het thrillerdebuut van Allison Brennan. In Amerika zijn al veel meer boeken uitgegeven van haar. Ze schrijft zo’n drie boeken per jaar, waarvan ze twee series heeft lopen. De Lucy Kincaid/Sean Rogan thrillers en de Maxine Revere cold case mysteries.  

Lucy Kincaid is als puber ontvoerd en verkracht. Zes jaar later werkt ze voor de WCF, Woman and Children First, waarbij ze helpt met het opsporen van zedendelinquenten die voorwaardelijk vrij zijn. Ze gaan altijd weer in de fout. Lucy wil heel graag, net als haar schoonzus Kate, bij de FBI gaan werken, maar door haar verleden valt dit niet mee. Sean Rogan heeft samen met de broer van Lucy, Patrick, een beveiligingsbedrijfje opgezet. Wanneer een van de verkrachters van Lucy dood wordt aangetroffen valt de verdenking in eerste instantie direct op Lucy en haar familie. Sean krijgt de opdracht van Patrick om Lucy in het oog te houden. Wanneer er nog een zedendelinquent omkomt wordt de zaak voor de FBI ineens een stuk groter.

Wat direct opvalt in Tot de dood ons scheidt is de schrijfstijl, opbouw en personages. Het lijkt een kopie te zijn van de boeken van Karen Rose. Zelfde opbouw en zelfs de namen van de personages zouden zo uit een boek van haar kunnen komen. De schrijfstijl is wel minder vlot en er komen erg veel personages naar voren in het boek. Hierdoor ben je af en toe wel even het spoor bijster in welk deel van het verhaal je zit. Zeker in het begin van het verhaal lijkt het van de hak op de tak te gaan door het verspringen tussen de vele personages. De opbouw is redelijk, het duurt wel een poos voor het verhaal op gang komt. Het begin is echt ter inleiding van het boek, maar hier had al wel wat meer spanning in gemogen. Naarmate het verhaal vordert bouwt de spanning zich goed op, alleen het einde is redelijk voorspelbaar. In de plot had meer kunnen zitten en had verder uitgediept kunnen worden om een spannender geheel neer te zetten.
Het onderwerp is niet echt bijzonder te noemen, want in hoeveel boeken komen zedendelinquenten en verkrachters voor? Leuk is dan weer wel de manier waarop het verwerkt is, de manier waarop Lucy ze opspoort via chatrooms en ze uitlokt tot een afspraakje. Lucy en Sean worden het meest naar voren geschoven in het boek, hierdoor kom je veel over ze te weten. Vooral wat betreft de verschrikkingen die Lucy heeft moeten doorstaan, goed uitgewerkt en van groot belang voor het verhaal. Waarschijnlijk had het overige deel van de personages wel een stuk minder gekund om het verhaal soepeler te laten verlopen. Het romantische deel was niet echt bijzonder origineel en ingedekt. Het lag er heel dik bovenop hoe de relaties zouden gaan verlopen.

Voor de fans van Karen Rose zeker een aanrader, het verschil tussen deze twee auteurs is vrij klein. Tot de dood ons scheidt is een leuk en vermakelijk boek voor tussendoor, maar geen super spannende thriller met een ijzersterk plot.

Spanning: 3
Plot: 3
Leesplezier: 3,5
Schrijfstijl: 3
Originaliteit: 3
Psychologie: 3

Amanda



(deze recensie verscheen eerder op vrouwenthrillers.nl)

donderdag 1 december 2016

Zusjes van Chevy Stevens

Titel: Zusjes
Auteur: Chevy Stevens
Uitgeverij: Cargo
Publicatiedatum: juli 2016


Zusjes heeft een mooie, duistere cover met donkere wolken en drie meisjes hand in hand. Het geheel ziet er dreigend uit. Vooral de quote op de cover door Karin Slaughter klinkt veelbelovend: ‘Laat je niet meer los.’ 

Chevy Stevens is het pseudoniem van Rene Unischewski. Ze werkte lange tijd als makelaar, waarbij ze de inspiratie opgedaan heeft voor het scenario voor haar thrillerdebuut Vermist. Voor haar debuut ontving zij de International Thriller of the Year Award. 

Jess, Courtney en Dani zijn drie tieners die, na het overlijden van hun moeder, regelmatig mishandeld worden door hun vader. De meiden moeten hard werken om te kunnen overleven terwijl hun vader weken aan een stuk weg is voor werk. Wanneer hij op een avond stomdronken thuiskomt en Courtney probeert te verdrinken, slaat het noodlot toe. De meiden besluiten te vertrekken naar Vancouver om uit handen van Jeugdzorg te blijven. Tijdens deze lange rit worden ze niet gespaard. Zeventien jaar later lijken ze allemaal gesetteld te zijn, maar schijn bedriegt. 


Zusjes is opgedeeld in drie delen. Het eerste deel, welke in het verleden speelt, wordt voornamelijk vanuit het oogpunt van Jess verteld, hierdoor wordt haar personage goed uitgediept. Je kunt enkel meeleven met wat haar allemaal overkomt. De overige personages blijven wat oppervlakkig. 

Het tweede en derde deel is geschreven vanuit het oogpunt van Skylar en Jess (later Jamie) en beschrijft het heden. Ook door deze stukken worden deze twee personages goed uitgediept, maar ook hier blijven Courtney en Dani wat oppervlakkig. Persoonlijk hadden zij ook aan het woord mogen komen waardoor meer verdieping was ontstaan in hun gedachten en gevoelens. Zij zijn ook van wezenlijk belang. 

Voornamelijk in het eerste deel zijn de personages wel vrij naïef en goed gelovig, wat wel jammer is. Het verhaal an sich is heerlijk vlot geschreven en leest als een trein. Geen ellenlange hoofdstukken en er wordt duidelijk weergegeven om welk personage het gaat. Met enige regelmaat worden de gebeurtenissen zeer gedetailleerd beschreven waarbij de gruwelijkheden niet achterwege worden gelaten. De spanningsopbouw is vrij goed, heel af en toe zwakt de spanning wat af, waarna deze toch weer goed wordt opgepakt. Het einde is niet geheel verrassend maar het verhaal wordt mooi afgesloten.


Een mooie vergelijking die ik tegenkwam: Hij deed me aan een arend denken, door de manier waarop hij een van ons strak aankeek en zijn blik daarna naar de ander flitste.


Zusjes is een mooi en aangrijpend, niet geheel verrassend, verhaal over de gruwelijkheden die drie zusjes moeten doorstaan om een “normaal” leven voor zichzelf te kunnen realiseren.


Spanning: 3,5 

Plot: 3,5 
Leesplezier: 3,5 
Schrijfstijl: 4
Originaliteit: 3,5 
Psychologie: 3,5

Chevy Stevens krijgt hiermee 3,5 mooie sterren voor Zusjes.


Amanda



Recensie is eerder verschenen op Vrouwenthrillers.nl


Nieuwsgierig? Bekijk het boek hier op Bol.com!

Zoeken in deze blog

Droom naar de toekomst van Rina Stam

  Droom naar de toekomst is het tot de verbeelding sprekende slotstuk van de spirituele Rode Draad Trilogie   Flora woont alleen in Spanje...