We zullen niet te pletter slaan - Nina Polak

Titel: We Zullen Niet Te Pletter Slaan

Auteur: Nina Polak

Uitgever: Prometheus

Pagina’s: 272
ISBN: 9789044621778

Gepubliceerd: 28 februari 2014

De Omslag

Voor deze kaft is gekozen voor Vleugel Van Een Blauwe Roller door Albrecht Dürer (1471-1528). Een meerkleurige vleugel op een perkamentkleurige achtergrond. Het doet me denken aan van die mooie, oude natuurposters die in klaslokalen hangen. Het is niet echt een omslag die schreeuwt om aandacht, maar ik vind hem wel mooi – juist daarom, denk ik.

De Auteur

Nina Polak (1986) studeerde aan de Universiteit van Amsterdam en aan de New School University in New York. Ze is redacteur bij De Correspondent en schrijft voor De Groene Amsterdammer. We zullen niet te pletter slaan is haar debuutroman.

Bron: http://webwinkel.uitgeverijprometheus.nl/book/nina-polak

Het Verhaal

Anna en Schard, dochter en zoon van twee moeders, groeien op in een polder, een idylle van Hollandse tolerantie. Totdat op een gewone dag, om volwassen redenen, en onder luid gejank van de hond, een grote gele taxi een van de moeders wegvoert, en er alleen nog te spreken valt van een mislukt experiment. Jaren na de rommelige scheiding treft Anna - uitzichtloos verliefd op een kunstenaar die bezig is zichzelf onsterfelijk te maken - haar grote broer aan op de stoep voor haar huis. Schard is net terug uit India, waar hij zich heeft willen wijden aan iets groots en goeds. Terwijl hun moeders zich voorzichtig weer gelukkig prijzen, confronteert een hete zomer de twee halfbloedverwanten met hun eigen haperende liefdeslevens, hun romantische fantasieën, en elkaar. We zullen niet te pletter slaan beschrijft de sociale en seksuele verwarring van goedbedoelende maar onhandige mensen die weten wat ze willen worden _ vader, vrouw, held, geliefde _ maar de juiste weg niet zien. Het is een warm, stormachtig familieverhaal over misleidende obsessies en goede zorgen. 

Wat ik ervan vond

Een vleugel op de omslag, een hoofdpersoon die uilen tekent, een jongetje met een lam armpje dat als een vleugel flappert in de wind - het thema ligt er een beetje dik bovenop, zou je misschien zeggen. Dit is een verhaal over volwassen worden en op verschillende manieren wordt je eraan herinnerd dat het gaat om een zus en broer die het nest verlaten hebben, die zijn uitgevlogen en op eigen benen proberen te staan. Toch voelt het niet alsof het thema je wordt opgedrongen; het is aanwezig en duidelijk, maar niet overheersend. Ik had het ‘oh ja, natuurlijk’ moment eigenlijk pas achteraf en heb vooral gewoon kunnen genieten van het verhaal over Anna en Schard.

Wat ik het mooist vond, is hoe niets eigenlijk wordt beschreven als schokkend, bizar of apart. De dingen zijn zoals ze zijn. Er is ook geen ontknoping, geen moment waarop alle eindjes aan elkaar worden geknoopt en alle problemen worden opgelost; hooguit gebeurtenissen die mensen dichter bij elkaar brengen, misverstanden en barrières oplossen, knopen doorhakken die nog niet eerder doorgehakt konden worden. Dat maakt het een stuk realistischer.

Klinkt dat niet als een must-read? Toch zou ik zeggen dat je dit boek moet lezen. Het is een kunst om personages te scheppen en echt tot leven te wekken die zo realistisch en sympathiek zijn, die net als iedereen worstelen met hun identiteit en de (on)zin van het leven. Niet alleen dat, ik vind het enorm knap hoe Polak beschrijft wat anderen misschien als ‘buiten de norm’ beschouwen.
Vaak zie je LGBT’ers in literatuur en films worstelen met hun seksualiteit alsof ze geen andere identiteit hebben. Ik wil absoluut niet beweren dat er geen worsteling is; het is alleen een nogal vaak gebruikt cliché met vrijwel zonder uitzondering een slechte afloop. Zo fijn dat Polak niet gekozen heeft voor deze troop.

Het enige nadeel van het realistische verhaal zonder een echte ontknoping is misschien dat het verhaal af en toe wat inzakt, dat je jezelf moet aansporen om door te lezen. Dat wordt dan echter weer goed gemaakt met mooie, beeldende zinnen, die nooit te pretentieus of ingewikkeld aanvoelen. Bijvoorbeeld de openende regels van WZNTPS:

‘Hun moeder verliet hun moeder op de dag dat de nieuwe keuken arriveerde. Een teleurstellend prozaïsch moment.’

Nog een voorbeeldje:

‘Als een koe in barensnood maakt hij rondjes door de kamer. Een afgewezen mens wil zijn huid uit, zichzelf verlaten zoals hij verlaten is, weg van dat miserabele schepsel Ik.’

En: ‘Overal om haar heen laten mensen hun meningen vallen.’

Het is geen overweldigende wervelstorm, dit boek, maar zo mooi en zo de moeite waard.

Omslag: 4
Plot: 5
Originaliteit: 4
Psychologie: 4
Leesplezier: 3.5
Schrijfstijl: 5

Conclusie: Een dikke 4 sterren voor Nina Polak

Yfke Brandhout

Nieuwsgierig? Bekijk het boek hier op Bol.com!