The queen's gambit

 De jonge Beth, dochter van een labiele vrouw en een man die haar niet wil erkennen als kind, belandt op vreselijke manier in een weeshuis in de jaren ’50. Ze komt terecht bij een groep meisjes die vaak snakken naar een gezin waar ze liefde en warmte zullen vinden.

Om de kinderen gedwee te houden, krijgen ze – zoals toen typisch was – kalmeringsmiddelen. Beth geraakt al snel verslaafd aan de medicatie. Dan ontdekt ze dat de conciërge van het weeshuis in de kelder schaakt. Gefascineerd door het spel vraagt ze hem om het haar te leren. Door de combinatie van medicatie en lessen, gaat ze bliksemsnel vooruit. Al snel blijkt dat Beth een natuurtalent is dat met het gemak oudere jongens verslaat, en in niemand haar gelijke vindt. Tot haar verslaving uitlekt en ze niet langer aan de medicatie kan geraken.

Ze wordt jaren later plots toch geadopteerd, maar haar adoptiegezin is één vat van problemen. Haar adoptievader is meer weg dan thuis, en haar adoptiemoeder blijkt verslaafd aan dezelfde medicatie als zij ooit was, en drank. Wanneer die op de hoogte wordt gebracht van haar natuurtalent, steunt die Beth, zonder te beseffen dat zij even verslaafd is. Beth duikt de schaakwereld in en verslaat man na man, tot ze op haar eigen grenzen stuit.

The  Queen’s Gambit is een coming-of-age verhaal dat op zeer korte tijd een megasucces werd, dankzij de acteertalenten van het hoofdpersonage Anya Taylor-Joy, die perfect gecast werd als de hautaine en uiterlijk coole jonge vrouw die de meest sprekende ogen heeft dat ik in lange tijd heb gezien. Zij steelt het scherm in elke scène waarin ze verschijnt, en – gekleed in de prachtigste outfits – de wereld verovert. De kijker hoeft absoluut geen schaakfanaat te zijn, het spel wordt eenvoudig uitgelegd en is in vele opzichten zelfs bijzaak. De winst én frustraties van Beth komen duidelijk naar voren in haar ogen en haar lichaamstaal.

De ondersteunende acteurs zoals Thomas Brodie-Sangster (Newt uit The Maze Runner en dat jongetje uit Love Actually), zorgen dat het verhaal afwisselend blijft en nooit gaat vervelen. Tegelijkertijd is het een verhaal over het opgroeien in harde omstandigheden en verslaving, die door het hele verhaal een grote rol speelt. Het is duidelijk dat Beth haast niet kan functioneren zonder medicatie, en later drank, gestimuleerd door haar omgeving – met name de weeshuisdirectie en later haar adoptiemoeder.

De jaren vijftig en zestig settings zijn fantastisch, de kleding en de decors zijn schitterend en de typische tijdsgeest is bijna een hoofdpersonage in deze hele serie. Geen wonder dat The Queen’s Gambit een onverwacht succes werd voor Netflix dat mensen beroert en een schaakhype veroorzaakte.

Absolute aanrader!

 5 dikke Inktpotjes

Lisa