Jaag je ploeg over de botten van de doden van Olga Tokarczuk

 

De Poolse Olga Tokarczuk won in het verleden de Nobelprijs Literatuur en met ‘De Rustelozen' won ze de Man Booker International Prize. Of ik mij laat leiden door prijzen om een boek goed te vinden? Nee dus, het maakt mij niet uit en mijn verwachtingen veranderen niet door een bekroning.

 

‘Jaag je ploeg over de botten van de doden’ is een titel, die als je het bijzondere boek gelezen hebt, de perfecte omschrijving blijkt te zijn.

 

Deze auteur heeft een unieke vertelstem waardoor deze roman van een uitzonderlijke schoonheid is. Olga Tokarczuk durft het aan om het wezenlijke verschil tussen mens en dier te ontleden en combineert ethiek, misdaad, astrologie en poëzie in een originele begeesterende literaire reis.

 

Janina woont in het Pools-Tsjechisch grensgebied waar misverstanden dagelijkse kost zijn, de tijd stil lijkt te staan en waar religie en de jacht erg belangrijk zijn.

Deze vrouw heeft een grote liefde voor dieren, een afkeer van mensen en ze verklaart situaties met behulp van astrologie. Tijdens de ijzige kou in de winter past deze ex-bruggenbouwer op de geïsoleerde vakantiehuizen van de stedelingen.

 

In het begin van het verhaal geeft ze nog enkele uren Engelse les aan het dorpsschooltje. Wanneer de situatie escaleert in het kleine Poolse dorpje waar ze woont, gaat ze zich vreemder en vreemder gedragen. Wanneer haar twee honden zoek waren, klopte ze al aan voor steun bij de politie en nu er leden van de jachtvereniging verdwijnen, doet ze dit opnieuw. Onbegrepen besluit ze het heft in eigen handen te nemen en ze begint verbeten haar eigen onderzoek.

 

Voor de weinige vaste bewoners van dit geïsoleerde plaatsje heeft deze, volgens velen gekke oude vrouw, bijnamen bedacht. Haar buurman en zeldzame vriend Eunjer helpt ze bij de vertaling van de gedichten van William Blake en ze heeft ook kortstondig een bijzondere vriendschap. Een van de slechteriken voor haar is Buikman en zelfs de dieren, de situaties en de fenomenen dag en nacht krijgen een naam met een hoofdletter..

 

De toevoeging van de gedichten geven het boek een extra meerwaarde en het maakt nog eens duidelijk dat dit een gelaagd boek is over de grote vragen van het leven. Door de schrijfstijl waarbij prachtige zinnen, bespiegelingen en gedachten weergegeven worden is dit echt een apart en diepzinnig boek.

 

‘Jaag je ploeg over de botten van de doden’ is een ode aan de natuur en een ethisch vraagstuk.

Tijdens de speurtocht wordt immers duidelijk dat deze roman een rondleiding is in schuld, conservatisme, krankzinnigheid en bekrompenheid. Wat me vooral raakt is de voortdurende vraag wanneer moord een moord is en of een mens echt meer waard is dan een dier.

 

De auteur heeft indruk op mij gemaakt doordat ze haar zonderlinge figuren en het landschap zo haarfijn portretteert. Hierdoor kan ik me perfect verplaatsen in de feministische hoofdpersoon Janina en volg ik geboeid mee haar queeste.

 

‘Jaag je ploeg over de botten van de doden’ is geen snel boek, integendeel, je moet de tijd nemen om de bijzondere thema's en prachtige metaforen tot je te laten doordringen. Het is een genadeloze en tegelijkertijd droogkomische roman over keuzes en je lot.

 

4,5 Inktpotjes

Door Fany