Toen de wereld brak van John Boyne

 

“Als ieder mens schuldig is aan al het goede dat hij niet gedaan heeft, zoals Voltaire stelde, dan heb ik mezelf mijn hele leven wijsgemaakt dat ik onschuldig was aan al het slechte”.

 

Zo begint het verhaal over Gretel, de zus van Bruno uit Boyne’s eerdere boek ‘De jongen in de gestreepte pyjama’. Gretel woont al jaren in een luxe appartement in hartje Londen. Ze leidt een rustig leven in zelfverkozen afzondering. Niemand is van haar duistere verleden op de hoogte en lijdend onder een levenslang schuldgevoel wil ze dat ook het liefste zo houden.

Wanneer het appartement onder haar verkocht wordt aan een jong gezin is Gretel niet echt enthousiast. Jonge jongetjes herinneren haar nog altijd aan het verlies van haar broertje en het liefst gaat ze contact met kinderen zo veel mogelijk uit de weg.

Wanneer Gretel echter het vermoeden krijgt dat haar nieuwe onderbuurman gewelddadig blijkt te zijn tegen zowel zijn vrouw als zijn zoontje, kan Gretel zich echter niet langer verschuilen achter haar opgetrokken muren. Zal ze dit keer wel het leven van een jongen kunnen redden, en hiermee haar gevoelens van schuld en schaamte over haar verleden kunnen verzachten?

 

Hij deed het weer, die Boyne: hij brak mijn hart in 1000 stukjes! Al sinds ik ooit mijn eerste boek van hem las, en nee, dat was niet ‘De jongen in de gestreepte pyjama’ maar ‘Het winterpaleis’, ben ik een enorme fan van zijn boeken. Maar niet alles vind ik leuk. Zo las ik “Dief van de tijd’ en ‘Een reiziger’ niet eens uit omdat die me niet konden bekoren. Daarom vond ik het lezen van dit boek, het vervolg op zijn bestseller ‘De jongen in de gestreepte pyjama’ best spannend. Want het leek me bijna onmogelijk om dit te evenaren.

 

We volgen het leven van Bruno’s zus Gretel via verschillende tijdlijnen: het heden, waarin ze als 91-jarige haar leven leidt in Londen en het stukjes uit haar verleden. Na de val van Hitler’s rijk volgen we Gretel en haar moeder op de vlucht naar een bestaan binnen de naoorlogse wereld.

Hoe kun je verder leven in het besef waar je als kind deel van uit hebt gemaakt? Kun je jezelf vergeven omdat je zelf nog een kind was? Had je een keuze? Dat zijn zo maar wat vragen waar Gretel mee worstelt.

Waar Boyne heel sterk in is, is in personages neer te zetten die niet per definitie goed of slecht zijn. Gretel is ook geen innemend mens. Toch wist ze mijn hart te bereiken en wist ik uiteindelijk ook sympathie voor haar op te brengen. Hieruit blijkt dan ook weer Boyne’s meesterlijke kracht als verhalenverteller.

 

Mijn angst dat het boek tegen zou vallen was dan ook ongegrond. Ook dit boek heb ik weer ademloos verslonden. En net als bij ‘De jongen in de gestreepte pyjama’ is er voor mij maar één waardering mogelijk, en dat is: 5 inktpotjes!

En als het aan mij zou liggen zou ik er voor de dapperheid om een vervolg te durven schrijven er zelfs nog een extra inktpotje aan toevoegen. Of het ook weer een film-waardig vervolg zal zijn? Ik durf te beweren van wel!

 

Jolanda